ks. Artur Lipka Bierzmowanie i ślub to sakramenty, o których często myśli się jako o pakiecie. Oba te sakramenty opierają się na wierzeniach chrześcijańskich. Bierzmowanie ugruntowuje wiarę, umacniając w przekonaniu, że Duch Święty jest obecny w człowieku, podczas gdy ślub przypomina, że miłość i zaufanie do Boga jest także źródłem inspiracji i siły dla małżeństwa. Czy zatem rzeczywiście te dwa sakramenty muszą iść ze sobą w parze? Czy można wziąć ślub bez bierzmowania? W tym artykule znajdą się odpowiedzi na najważniejsze pytania związane z tą kwestią.
Czym jest bierzmowanie?
Bierzmowanie jest jednym z siedmiu Sakramentów Świętych. Określany jest mianem sakramentu inicjacji chrześcijańskiej, a wraz z chrztem i komunią zalicza się go do 3 sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego.
Nazwa “bierzmowanie” pochodzi od “bierzma” – belki, która podtrzymuje strop kościoła. Nazwa sugeruje więc, że bierzmowanie pełni bardzo ważną funkcję w życiu katolika. Jest momentem, w którym chrześcijanin potwierdza swoją wiarę, otrzymując dar Ducha Świętego.
Znaczenie bierzmowania w życiu katolika?
Według Katechizmu Kościoła Katolickiego, sakrament bierzmowania ma na celu zacieśnienie więzów między osobą bierzmowaną a Kościołem. Podczas sakramentu człowiek zostaje obdarzony mocą Ducha Świętego, co ma go bardziej upodobnić do Chrystusa.
Sakrament bierzmowania traktowany jest jako dopełnienie chrztu świętego. Po jego przyjęciu człowiek nabiera zdolności do osiągnięcia dojrzałości, którą będzie przejawiał w swoim dalszym życiu.
Kiedy przyjmuje się sakrament bierzmowania?
W Polsce przyjęte jest, że sakrament bierzmowania przyjmuje się po ukończeniu 8 klasy szkoły podstawowej. Konieczne jest wcześniejsze odpowiednie przygotowanie katechetyczne oraz spełnienie podstawowych warunków, w skład których wchodzą:
- Aktywne uczestnictwo podczas mszy świętych (w niedziele, święta i pierwsze piątki miesiąca), a także nabożeństwach różańcowych, roratach oraz rekolekcjach adwentowych i wielkopostnych
- Spowiedź w każdy pierwszy piątek miesiąca
- Uczestnictwo w katechezach szkolnych
- Zaliczenie wszystkich wymaganych modlitw oraz testu
- Złożenie podania do biskupa z prośbą o udzielenie bierzmowania.
Jednak nie wszyscy uczniowie decydują się na przyjęcia tego sakramentu? Dlaczego?
Czy brak bierzmowania ma konsekwencje?
Wielu uczniów decyduje się jednak nie przystępować do sakramentu bierzmowania. Powodów jest kilka, a te najczęstsze to: brak gotowości wewnętrznej do przyjęcia sakramentu, brak czasu na odbycie nauk i chodzenie do Kościoła, brak konsekwencji z nie przyjęcia sakramentu.
Ten ostatni powód jest kontrowersyjny. Istnieje bowiem przekonanie, że w Polsce bez bierzmowania nie ma możliwości zawarcia małżeństwa. Czy tak jest w rzeczywistości? Czy bez bierzmowania można wziąć ślub?
Czy do ślubu kościelnego potrzebne jest bierzmowanie?
Wielu księży nie zgadza się na udzielenie sakramentu małżeństwa, jeśli któryś z partnerów nie ma sakramentu bierzmowania. Wymuszane jest przyjęcie sakramentu bierzmowania i często traktuje się je jako pakiet ze ślubem.
Tymczasem ślub kościelny a bierzmowanie to 2 zupełnie różne sakramenty.
Warto w tym miejscu posłużyć się Kodeksem Prawa Kanonicznego, które głosi:
Kan. 1065 – § 1. Katolicy, którzy nie przyjęli jeszcze sakramentu bierzmowania, powinni go przyjąć przed zawarciem małżeństwa, gdy jest to możliwe bez poważnej niedogodności.
Z tego zapisu jasno wynika, że sakrament małżeństwa bez bierzmowania jest możliwy.
Dlaczego nalega się by wziąć bierzmowanie przed ślubem?
Wielu hierarchów kościoła uważa jednak sakrament ślubu bez bierzmowania za niepełny, argumentując to tym, że każdy z sakramentów jest tak samo ważny. Jeśli przyszli małżonkowie (lub jedno z nich) nie mają bierzmowania, często otrzymują propozycję, by przygotowanie do niego zrealizować wraz z naukami przedmałżeńskimi (które są i tak obowiązkowe).
Jest tak prawdopodobnie dlatego, że w czasie przyjmowania przysięgi małżeńskiej składa się modlitwę do Ducha Świętego, a to właśnie mocą Ducha Świętego zostaje się obdarzonym podczas bierzmowania. Skoro więc Duch Święty jest odpowiedzialny za oba sakramenty traktuje się je niejako jak jedność. Tak jednak nie powinno być, i stawianie warunku przyjęcia bierzmowania przed ślubem jest błędne.
Bierzmowanie, a ślub
Bierzmowanie a ślub to dwa różne sakramenty. Istotna różnica polega na tym, że ślub kościelny to sakrament, który łączy dwie osoby w związek, natomiast bierzmowanie nadaje duchową dojrzałość i umacnia wiarę chrześcijanina. W skrócie, bierzmowanie jest sakramentem potwierdzającym wiarę, umacniającym ducha i przygotowującym do bardziej aktywnego uczestnictwa w Kościele, podczas gdy ślub jest sakramentem łączącym dwie osoby w sakramentalny związek małżeński, oparty na miłości i wartościach chrześcijańskich.
Czy ślub kościelny bez bierzmowania jest w Polsce ważny?
Oczywiście, że tak! Małżeństwo bez bierzmowania będzie ważne zarówno w świetle prawa państwowego, jak i kościelnego. Natomiast w rozumieniu etyki Kościoła będzie to związek “niegodny”. Należy jednak podkreślić, że żaden ksiądz nie ma prawa odmówić udzieleniu sakramentu ślubu w momencie, gdy któreś z partnerów (lub oboje) nie ma bierzmowania.
Bierzmowanie i ślub są drogami do duchowego wzrostu i poświęcenia. Bierzmowanie przygotowuje człowieka do bycia bardziej odpowiedzialnym członkiem wspólnoty Kościoła, podczas gdy ślub jest drogą do wypełniania sakramentalnej roli małżonków i rodzin. Wspólną cechą jest wiara – w Boga, w siebie nawzajem i w siłę miłości, która prowadzi przez życie, dając sens i kierunek duchowej podróży. Jednak bierzmowanie i ślub to dwa zupełnie różne sakramenty i nie ma dla nich odpowiedniej kolejności. Ślub bez bierzmowania jest jak najbardziej możliwy i będzie ważny zarówno w świetle prawa, jak i Kościoła.
