ks. Artur Lipka Adres:
26-006 Nowa Słupia, Dębno nr 49
tel. 604-668-850
liczba mieszkańców: 1 930
Rys historyczny:
Parafię w Dębnie kształtowało wiele czynników: bliskość relikwii Drzewa Krzyża, historia osnuta legendami, dramatyczne pacyfikacje wiosek czasu II wojny światowej, wreszcie piękno okolicy i klimat.
Między historią i legendą
Legendy mówią, że podczas napadów tatarskich (1241-1260) zostały zrabowane relikwie Krzyża. Łup przypadł chanowi, których chcąc sprawdzić „cudowność” kawałka Drzewa oprawionego w złoto, bezskutecznie próbował zniszczyć go w płomieniach i zatopić w wodzie. Gdy w obozie zaczęły szerzyć się choroby, zaniepokojony chan wyprawił relikwie do Polski. Tę misję zlecił szczególnej parze: Adelajdzie z Dębna herbu Habdank i Tatarzynowi, którego była branką i żoną. Złożyli oni relikwie na Łysicy w zagłębieniu skalnym, gdyż klasztor był spalony. Tatarzyn przyjął chrzest i otrzymał szlachectwo. Do herbu Habdank przypominającego literę „W” dodano krzyż i nazwano go Dębnem. Tym klejnotem pieczętowali się Oleśniccy, Roztworowscy, Sienniccy i in. W kronice parafialnej zapisano m.in.: „Jakimś śladem tej legendy może być fakt istnienia dziś w parafii nazwisk brzmiących z tatarska”. W sąsiedztwie kościoła stoi krzyż z 1906 r. z napisem: „Niech będzie błogosławiona pamięć Adelajdy Habdank urodziwej dziewicy córki dziedzica Dębna, która wróciła relikwie Krzyża Świętego na Łysą Górę za Bolesława Wstydliwego Króla Polskiego”.
Diecezja: Diecezja kielecka
Dekanat: Dekanat bodzentyński
Nieco inna wersja tej legendy odnosi się do czasów napadów litewskich, dokonywanych na świętokrzyską ziemię w 1370 r.
Potężne majątki ziemskie z czasem rozparcelowano na mniejsze dobra, ale ich charakterystyczne nazwy zachowały się po dziś dzień.
